Phân biệt tội lừa đảo và tội lạm dụng chiếm đoạt tài sản

Luật sư Trần Ngọc Chung
4 thg 7
3 phút đọc

Trong luật hình sự Việt Nam, Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 174 BLHS) và Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (Điều 175 BLHS) đều là các tội xâm phạm quyền sở hữu, nhưng có sự khác biệt cơ bản về thời điểm nảy sinh ý định chiếm đoạt và thủ đoạn thực hiện:

- Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản: Ý định chiếm đoạt tài sản nảy sinh trước khi người phạm tội tiếp nhận tài sản. Đối tượng dùng thủ đoạn gian dối (đưa ra thông tin sai sự thật, giả mạo...) để làm cho chủ sở hữu hoặc người quản lý tài sản tin tưởng và tự nguyện giao tài sản cho mình.

- Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản: Người phạm tội nhận được tài sản một cách hợp pháp thông qua hợp đồng (vay, mượn, thuê...). Sau khi đã có tài sản, ý định chiếm đoạt mới nảy sinh. Thủ đoạn là cố tình không trả lại tài sản khi đến hạn mặc dù có điều kiện, hoặc sử dụng tài sản vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại.

Nói ngắn gọn, để phân biệt tội lừa đảo và tội lạm dụng chiếm đoạt tài sản thì lừa đảo là "gian dối trước, lấy tài sản sau", còn lạm dụng tín nhiệm là "lấy tài sản hợp pháp trước, gian dối/chiếm đoạt sau". Mức hình phạt của tội lừa đảo thường nghiêm khắc hơn./.

Phân biệt tội lừa đảo và tội lạm dụng chiếm đoạt tài sản

Ý chí chiếm đoạt:

- Lừa đảo: Ý chí chiếm đoạt tài sản nảy sinh trước khi người phạm tội tiếp nhận tài sản.

- Lạm dụng tín nhiệm: Ý chí chiếm đoạt tài sản nảy sinh sau khi người phạm tội đã nhận tài sản một cách hợp pháp.

Thủ đoạn để có tài sản ban đầu:

- Lừa đảo: Dùng thủ đoạn gian dối (đưa ra thông tin sai sự thật, giả mạo...) để chủ sở hữu/người quản lý tin tưởng và tự nguyện giao tài sản. Gian dối là phương tiện để đạt được tài sản ngay từ đầu.

- Lạm dụng tín nhiệm: Nhận tài sản một cách hợp pháp thông qua các giao dịch dân sự, kinh tế (vay, mượn, thuê, nhận tài sản theo hợp đồng...). Ban đầu không có ý định chiếm đoạt.