Phân biệt Tội Cướp tài sản và Tội Cưỡng đoạt tài sản
- Luật sư Trần Ngọc Chung
- 22 thg 7
- 3 phút đọc
Tội Cướp tài sản và tội Cưỡng đoạt tài sản là hai tội danh phổ biến trong nhóm các tội xâm phạm sở hữu, được quy định trong Bộ luật Hình sự Việt Nam. Điểm chung của chúng là đều nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác một cách bất hợp pháp. Tuy nhiên, sự khác biệt cốt lõi nằm ở thủ đoạn thực hiện hành vi và ý chí của người bị hại khi giao tài sản.

I. Tội Cướp tài sản (Điều 168 Bộ luật Hình sự 2015)
Bản chất hành vi:
- Sử dụng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc (tức thì) hoặc có hành vi làm cho người bị hại lâm vào tình trạng không thể chống cự được để chiếm đoạt tài sản.
- Hành vi dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc diễn ra trước hoặc cùng thời điểm với việc chiếm đoạt tài sản.
Mục đích:
Chiếm đoạt tài sản một cách công khai, trắng trợn, bất chấp sự phản kháng của người bị hại.
Ý chí của người bị hại:
- Người bị hại không tự nguyện giao tài sản. Họ bị ép buộc, bị vô hiệu hóa khả năng chống cự hoặc không còn ý chí tự vệ trước hành vi tấn công của tội phạm, buộc phải giao tài sản để bảo toàn tính mạng hoặc sức khỏe.
- Việc giao tài sản là kết quả của sự cưỡng bức, đe dọa tức thì.
Tính chất nguy hiểm:
Hành vi này đặc biệt nguy hiểm vì không chỉ xâm phạm quyền sở hữu tài sản mà còn trực tiếp xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, sự an toàn của con người.
Ví dụ:
- Dùng dao kề cổ người đi đường để buộc họ đưa tiền, điện thoại.
- Đánh đập, trói tay chân nạn nhân rồi lục soát, lấy tài sản.
- Bịt miệng, làm ngất xỉu nạn nhân rồi chiếm đoạt ví tiền.
II. Tội Cưỡng đoạt tài sản (Điều 170 Bộ luật Hình sự 2015)
Bản chất hành vi:
- Sử dụng thủ đoạn đe dọa sẽ dùng vũ lực (trong tương lai), hoặc đe dọa sẽ dùng thủ đoạn khác gây thiệt hại về tài sản, danh dự, uy tín của người bị hại hoặc người thân của họ.
- Hành vi đe dọa này tạo ra sự sợ hãi, buộc người bị hại phải giao tài sản cho người phạm tội.
Mục đích:
Chiếm đoạt tài sản dựa trên sự sợ hãi của người bị hại, buộc họ phải giao tài sản theo yêu cầu.
Ý chí của người bị hại:
- Người bị hại buộc phải giao tài sản, nhưng việc giao tài sản không diễn ra dưới áp lực của vũ lực ngay tức khắc hoặc tình trạng không thể chống cự. Họ vẫn có khả năng phản kháng nhưng vì lo sợ những thiệt hại trong tương lai mà phải giao tài sản.
- Sự đe dọa thường liên quan đến việc làm lộ bí mật, hủy hoại tài sản, gây tổn hại danh dự...
Tính chất nguy hiểm:
Mặc dù nguy hiểm, nhưng mức độ trực tiếp xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe thường không bằng tội cướp tài sản.
Ví dụ:
- Đe dọa sẽ tung ảnh nóng nếu không đưa tiền.
- Ghi âm cuộc nói chuyện phạm pháp và đe dọa sẽ báo công an nếu không đưa một khoản tiền.
- Đe dọa sẽ phá hoại cửa hàng nếu chủ không nộp tiền bảo kê hàng tháng.
Tóm lại, điểm khác biệt then chốt giữa tội Cướp tài sản và tội Cưỡng đoạt tài sản nằm ở tính chất của sự đe dọa/vũ lực và trạng thái ý chí của người bị hại khi tài sản bị chiếm đoạt. Cướp tài sản là hành vi tấn công trực diện, vô hiệu hóa sự chống cự; còn cưỡng đoạt tài sản là hành vi dùng áp lực tinh thần, làm người bị hại sợ hãi và phải tự nguyện giao tài sản để tránh hậu quả xấu trong tương lai./.
================
CÔNG TY LUẬT TNHH VIETLINK
📌 Trụ sở: P203 tòa nhà Giảng Võ Lake View, D10 Giảng Võ, quận Ba Đình, Thành phố Hà Nội
📌 Chi nhánh tại TP.HCM: 602, Lầu 6, tòa nhà số 60 đường Nguyễn Văn Thủ, phường Đakao, quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
📞 Tổng đài tư vấn trực tiếp 24/7: 0982 384 485/ 0983.509.365
📩 Email: hanoi@vietlinklaw.com
🌐 Website: https://vietlinklaw.vn
🔗 LinkedIn: Vietlink Law Firm
📸 Instagram: vietlink.lawfirm
📘 Facebook: Công ty Luật Vietlink